Van 6 tot 11 februari 2023 trokken we met 15 jeugdwerkers naar Berlijn met steun van Erasmus+ . Benieuwd naar onze avonturen? Lees dan vooral verder!
Dag 1 6/02
Met slaapoogjes vertrokken we om 6u in de ochtend. Een vlotte treinreis bracht ons naar onze eindbestemming: Berlijn. Perfect op tijd en elkaar al wat beter kennende arriveerden we daar in de vroege namiddag. We stapten verrast uit de trein met sneeuw onder onze voeten op de Berlijnse wegen. Voor we het beseften kwamen we al een bij ons hostel, gelegen in het gezellige ‘Mitte’, perfect om Berlijn te leren kennen. Eens gesetteld trokken we erop uit met een groepswandeling doorheen Berlijn, verschillende mensen leken talent te hebben in het gidsen van een groep.
Natuurlijk konden de joodse begraafplaatsen niet ontbreken tijdens onze sight-seeing. Maar ook Brandenburger Tor, Alexanderplatz,… passeerden de revue.
Na stevige wandelingen langs de belangrijkste Berlijnse bezienswaardigheden, zal het niet verbazen dat de maagjes begonnen te knorren. We lieten ons verrassen in een Indisch restaurant. En met die keuze waren we allemaal blij!
Daarna trokken we het Berlijnse nachtleven in en ontdekten we samen een typisch Berlijnse plek. In een binnenhof met graffiti op elke vierkante centimeter, dronken we nog iets en kaartten we na over de indrukken van de dag. Al werden we soms een beetje afgeleid door de metalen creaturen die uit de muren kwamen of de vraag of de kreeften in het toogaquarium echt waren. Niet al te laat trokken we onder de wol, want de volgende dag moesten we fris op de afspraak zijn voor een eerste veldbezoek.
Dag 2 07/02
Na een nachtje goed slapen trokken we naar de bouwspeelplaats voor een presentatie over netwerk Spiel/Kultur die gegeven werd door de gepassioneerde jeugdwerker Markus. We luisterden geboeid en presenteerden op onze beurt de werking van De Klinker, hadden het over kindvriendelijkheid, de vakantieclub en het concept jeugdbewegingen in Vlaanderen. Een boeiende eerste uitwisseling tussen de Belgische en Duitse jeugdwerkers kwam heel vlot op gang. Wij waren onder de indruk van hun geschiedenis en de manier waarop vrijheid, als reactie op hun geschiedenis (met de Berlijnse Muur), een belangrijke plek heeft in hun organisatie en in hun waarden als jeugdwerker.
De monden van de Berlijners vielen dan weer open door het engagement van jongeren binnen de jeugdbewegingen en het jeugdwerk in het algemeen.
Nadien trokken we richting Jup, een soort van jeugdhuis waar ze een veilige plek willen creëren voor de LGBTQ+ gemeenschap.
Er zijn tal van ontspanningsmogelijkheden en kamers waarin jongeren hun talenten kunnen ontplooien: van een muziekstudio, een repetitieruimte, creatief atelier, zeefdrukplaats, tot een gymzaal... Het straffe van deze kamers is dat de jongeren zelf de invulling kunnen kiezen en de plek helemaal tot zichzelf kunnen maken. We kregen verder uitleg van de organisatoren en de kans om (soms kritische) vragen te stellen. Het gesprek was heel boeiend. Na het middageten reflecteerden we uitgebreid over onze eerste twee bezoeken. De sfeer zat er al goed in. Doordat we ondertussen al wat tijd hadden doorgebracht samen, was er niet meer veel verlegenheid in de groep en werd er al vlot gesproken en gediscussieerd over hoe we bepaalde zaken bij ons kunnen implementeren. Die dag hadden vooral de medewerkers van De Klinker tonnen inspiratie opgedaan om van het jeugdhuis overdag (tijdens de middag en na de schooluren) een meer open plek te maken waar jongeren gewoon zichzelf kunnen zijn.
Tijd voor vrijetijd! We bezochten in de namiddag het RAW-Gelände, een vroegere industriële zone die nu wordt teruggegeven aan de Berlijners. Je vindt er een klimzaal, een skatepark, verschillende clubs en café’s, graffiti overal en vooral... een telefoonkotdisco!
Een plaats dus die het rauwe en het ruimdenkende Berlijn laat zien. Een hele ervaring voor de groep. De Berlijnse muur (East Side Gallery) kon uiteraard niet ontbreken op onze trip. Indrukwekkend!
Weer tijd om te eten, we trokken naar een typisch Duits Brauhaus deze keer met GIGANTISCHE schnitzels :-)
Daarna hadden we de tijd van ons leven in een Karaokebar. De sfeer zat er weer helemaal in terwijl iedereen zong, danste,… Het werd één groot feest.
Dag 3 08/02
In de koude ochtendzon bezochten we de bouwspeelplaats Kolle 37. We waren op voorhand al heel benieuwd, want hadden de dag ervoor tijdens de presentatie en de eerste uitwisseling al een blik kunnen werpen op de zotste creaties, door kinderen zelf vervaardigd. We kregen een rondleiding en konden aan den lijve ondervinden hoe verantwoord en veilig het is op de bouwspeelplaats, aan ravotten en spelen geen gebrek.
De Berlijners legden ons uit hoe ze de ideeën van de kinderen laten komen. Ook hoorden we hoe ze ervoor zorgen dat risico’s berekend blijven en we hoorden ook dat er op een splinter af en toe na, geen zware ongevallen zijn. We lieten ons volledig gaan en werkten ons al spelend een weg door forten, op bruggen, langs glijbanen weer naar beneden en door gangen onderaan. We ontdekten hun smidse, en hun materiaallokalen.
Zwaar onder de indruk reflecteerden we tijdens het middageten met bewondering over de inzichten en inspiratie over de bouwspeelplaats. De moni’s van de vakantieclub hebben al zin om dit concept te vertalen naar onze speelpleinwerking.
Om halfdrie was er vrije tijd. Verschillende jongeren kozen ervoor om een museum te bezoeken, anderen gingen shoppen, nog anderen maakten een lange wandeling door de stad en een paar mensen waren toe aan wat slaap. Zou de karaokebar daar voor iets tussen zitten?
’s Avonds spraken we af in een Latijns-Amerikaans restaurant. Het werd een supergezellige avond met onze Berlijnse vrienden. Er werd nog duchtig uitgewisseld, gelachen en heerlijk gegeten. Moe maar voldaan kropen we onder de wol in ons hostel.
Dag 4 09/02
Na een ontbijt bezochten we het kindermuseum MACHmit! Zij werken jaarlijks met een thema en dit jaar was het thema kinderliteratuur. We kregen een rondleiding en uitleg over de verschillende plekken in het museum en mochten daarna zelf alles ontdekken. Het museum is heel interactief en nodigt echt uit om op ontdekking te gaan. Het contrast met de musea die wij als kind bezochten, is groot. Ons innerlijke, speelse kind werd op deze plek weer eens wakker geschud . Voor ons was het opvallend hoe het museum heel intensief samenwerkt (1x om de 2 weken) met een kinderraad, bestaande uit kinderen uit Prenzlauer Berg. Zij denken mee na over de invulling van het museum. Er komt zo binnenkort een tentoonstelling over de Berlijnse muur. De curatoren van het museum gebruiken creativiteit om met kinderen in gesprek te gaan over moeilijke thema’s. Ook hier was de passie van de Berlijners weer voelbaar!
Na een korte lunchpauze trokken we naar Tempelhof, een verlaten vliegveld in Berlijn. Indrukwekkend om zo’n grote, open ruimte te zien in het midden van de stad. We deden daar, op het vliegveld, een reflectie waar iedereen kippenvel van kreeg (door zowel de wind al de inhoud van de reflectie )
We stelden ons ideale speelplein aan elkaar voor via een eigen gekozen beeld: een dagboekfragment, metafoor met een trein, een muur die we stilaan afbreken, een vlog, pictogrammen, de ideale wereld... Tranen van ontroering bij onze liefste reisleidster Inne! Straf om te zien hoe iedereen meer en meer geïnspireerd geraakte door alles wat we hadden gezien.
Nadien trokken we met een groot deel van de groep door de wijken Neukölln en Friedrichshain. Het werd een fikse wandeling in de koude wind. Gelukkig zijn er overal gezellig café’tjes om even uit te rusten. We hielden in de vooravond halt in een foodhal, waar we heerlijk aperitiefden.
Nadien hadden we de tijd van ons leven in een Italiaans restaurant, waar de gesprekken en de drankjes rijkelijk vloeiden. Als je aan Berlijn denkt, denk je ook aan de clubs. Die hadden we nog niet bezocht, en iedereen was het erover eens dat daar dringend verandering in moest komen. We gingen naar de Matrix en plaatsten een dansje.
Dag 5 10/02
Iedereeen keek extreem hard uit naar ons laatste veldbezoek. Vandaag trokken we namelijk naar Moritzhof, een jeugdwerkboerderij aan het Mauerpark.
We werden er warm onthaald en verwend met koffie en koekjes. We bezochten zowel de binnen- als buitenruimte, maakten kennis met de dieren, de bouwspeelplaats en de werking. Dit bezoek gaf onze monitoren een goed idee over hoe we een bouwspeelplaats kunnen integreren in de vakantieclub. Ook in het Moritzhof vinden de jeugdwerkers het belangrijk dat kinderen zelf keuzes kunnen maken. Willen ze aan de slag met oude ambachten? Kinderen kunnen keramiek maken, manden vlechten,… Willen ze dieren verzorgen? Even bouwen in de bouwhoek? Zij kiezen, de jeugdwerkers zijn ondersteunend aanwezig maar vullen zelf niet te veel in. Blijkbaar doet het contact met dieren extra deugd voor kinderen die het lastig hebben. Ook werkte Moritzhof een mooi ritueel uit wanneer er een dier sterft. Moritzhof houdt regelmatig inspraakmomenten met de kinderen rond een vuurtje. Maar ook hier moeten de kinderen er niet bij zijn, ze mogen ook iets anders doen. Om hen toch zoveel mogelijk te lokken, voorzien de begeleiders wel koekjes tijdens deze momenten.
Na het bezoek aan de boerderij, trokken we naar het Mauerpark voor onze laatste reflectie van de week. Opnieuw stond dit moment garant voor kippenvel. We hielden een methodiek waarbij we werden uitgedaagd echt concreet na te denken over wat er moet veranderen in de Vakantieclub om onze utopieën, waarover we het de dag ervoor hadden, werkelijkheid te kunnen maken. We dachten na over processen die moeten veranderen, communicatie, materiaal,…
Het enthousiasme van iedereen was duidelijk voelbaar, goesting met hopen om hiermee aan de slag te gaan.
Iedereen gaf alles tijdens de reflectie, en toen we in de namiddag klaar waren, was het kaarsje uit bij verschillenden van ons. Veel mensen waren toe aan wat chillen in het hostel. ’s Avonds spraken we af in een American Diner. Lekker, maar de porties waren ook Amerikaans te noemen. Jammer dat er zoveel eten de vuilbak in moest.
Daarna splitste de groep zich op. Sommigen wilden hun bed in, anderen gingen nog wat spelletjes spelen op café en wat Jan, Ruben en Giel deden die avond… Dat vraag je hun misschien best zelf. Iemand “In De Gloria” gezien? Ze zullen je met een grote glimlach vertellen over hun avontuur met de tripstick!
Dag 6 11/02
Oh nee, de laatste dag breekt aan! Om onze reis in schoonheid af te sluiten, deden we alsof we echte Berlijners waren en gingen brunchen met de Duitse jeugdwerkers. We schoven aan een lange tafel aan voor een heerlijk biologisch buffet.
We wisselden een laatste keer uit met onze kompanen en dan was het tijd om afscheid te nemen. De treinreis ging vlot; er werd geswiped op Tinder, foto’s werden bekeken en herinneringen werden opgehaald. Door een vertraging moesten we een tijd halt houden in het station van Luik, waar we nog enkele dansjes plaatsten en we vooral heel hard hebben gelachen. Boordevol inspiratie en goesting reisden we verder naar ons vertrouwde Aarschot, met een rugzak boordevol mooie indrukken, ideeën en zin om dit te vertalen naar een participatieve jeugdwerking in onze Vakantieclub! Alle deelnemers willen Erasmus + graag bedankt voor de mogelijkheid om deze reis te organiseren. We houden jullie verder op de hoogte, want dat dit avontuur impact heeft op de werking van de Vakantieclub en de Klinker, dàt staat buiten kijf!
Feya Maris en Inne Eeckhout .